Huấn luyện an toàn lao động không chỉ là tuân thủ luật pháp mà còn là bảo vệ tính mạng, tài sản của doanh nghiệp và người lao động. Tuy nhiên, nhiều đơn vị vẫn không biết người lao động của mình thuộc nhóm nào để lựa chọn chương trình huấn luyện chính xác.
Việc này không chỉ dẫn đến vi phạm pháp luật mà còn khiến công tác an toàn kém hiệu quả. Bài viết này sẽ giúp bạn giải quyết triệt để vấn đề đó, cung cấp hướng dẫn chi tiết về 6 nhóm, thời gian và chứng nhận pháp lý cần có.
1. Tầm quan trọng của huấn luyện an toàn lao động
Huấn luyện an toàn lao động là quy định bắt buộc nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng phòng ngừa tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
Việc không tổ chức huấn luyện an toàn lao động sẽ gây ra hai hệ quả nghiêm trọng:
- Rủi ro Pháp lý: Doanh nghiệp có thể bị xử phạt hành chính lên đến 75.000.000 VNĐ (theo Nghị định 12/2022/NĐ-CP) và bị đình chỉ hoạt động.
- Rủi ro Con người: Làm tăng khả năng xảy ra tai nạn, gây thiệt hại về người và tài sản.
2. Phân loại các nhóm huấn luyện an toàn lao động
Việc phân loại các nhóm huấn luyện an toàn lao động được thực hiện dựa trên chức danh, vị trí và tính chất công việc theo đúng quy định của pháp luật, bao gồm có 6 nhóm:
Ngoài ra, nội dung huấn luyện cho các nhóm này cũng được thiết kế chuyên biệt, nhưng đều phải tuân thủ 3 phần chính sau để đảm bảo tính logic và đầy đủ:
-
Kiến thức chung: Hệ thống văn bản pháp luật về ATVSLĐ, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng lao động, người lao động.
-
Kiến thức chuyên ngành: Các yếu tố nguy hiểm, độc hại đặc trưng của ngành nghề, quy trình làm việc an toàn, kỹ thuật an toàn.
-
Thực hành, kỹ năng: Thực hành sơ cứu, cấp cứu, phòng cháy chữa cháy và xử lý các tình huống sự cố cụ thể tại nơi làm việc (phần này đặc biệt quan trọng với Nhóm 3).
2.1 Nhóm 1
Đây là nhóm chịu trách nhiệm cao nhất về việc tổ chức và thực hiện công tác an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) tại đơn vị.
Đối tượng bao gồm:
- Người đứng đầu đơn vị (Giám đốc, Tổng giám đốc).
- Phó Giám đốc, các cấp quản lý từ cấp phòng/ban trở lên (trừ trường hợp kiêm nhiệm công tác ATVSLĐ).
- Quản đốc, Phó quản đốc, Trưởng phòng, Phó trưởng phòng…
Nội dung huấn luyện:
- Hệ thống chính sách, pháp luật về ATVSLĐ (nhấn mạnh vào trách nhiệm pháp lý).
- Nghiệp vụ quản lý và tổ chức thực hiện công tác ATVSLĐ tại cơ sở.

2.2 Nhóm 2
Đây là lực lượng trực tiếp tham mưu và giám sát việc thực hiện các quy định an toàn.
Đối tượng bao gồm:
- Cán bộ chuyên trách, bán chuyên trách về ATVSLĐ.
- Người làm công tác quản lý kiêm nhiệm ATVSLĐ (trừ Nhóm 1).
- Người giám sát an toàn.
Nội dung huấn luyện:
- Kiến thức chung về hệ thống pháp luật ATVSLĐ.
- Nghiệp vụ công tác an toàn: Đánh giá rủi ro, kiểm soát các yếu tố nguy hiểm, độc hại.
- Phương pháp xây dựng các quy trình, biện pháp làm việc an toàn.

2.3 Nhóm 3
Đây là nhóm có rủi ro tai nạn lao động cao nhất và cần được huấn luyện chuyên sâu về kỹ thuật an toàn.
Đối tượng bao gồm: Người lao động làm các công việc thuộc Danh mục công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về ATVSLĐ (ban hành kèm theo Thông tư 06/2020/TT-BLĐTBXH) như:
- Làm việc trên cao (từ 2m trở lên).
- Vận hành, sửa chữa thiết bị áp lực (nồi hơi, bình chịu áp lực).
- Thao tác các thiết bị nâng, thiết bị chịu tải (cần trục, xe nâng hàng).
- Công việc hàn cắt kim loại trong không gian hạn chế.
Nội dung huấn luyện:
-
Kiến thức cơ bản về hệ thống chính sách, pháp luật ATVSLĐ.
-
Kiến thức chuyên ngành: Các yếu tố nguy hiểm, độc hại tại nơi làm việc và biện pháp phòng ngừa.
-
Kỹ thuật an toàn chuyên sâu: Quy trình làm việc an toàn cụ thể cho từng công việc nghiêm ngặt.
-
Thực hành kỹ năng sơ cứu, cấp cứu.

2.4 Nhóm 4
Bao gồm hầu hết nhân sự văn phòng và sản xuất không thuộc nhóm có yêu cầu nghiêm ngặt.
Đối tượng bao gồm:
- Người lao động không thuộc Nhóm 1, 3, 5, 6
- Nhân viên văn phòng, kế toán, bán hàng, phục vụ.
- Học nghề, tập nghề, thử việc.
Nội dung huấn luyện:
-
Kiến thức cơ bản về hệ thống chính sách, pháp luật ATVSLĐ.
-
Nội quy, quy trình làm việc an toàn: Các mối nguy hiểm tại nơi làm việc (điện, cháy nổ, trượt ngã, ergonomics).
-
Sơ cứu, cấp cứu: Bắt buộc huấn luyện sơ cứu, cấp cứu tại chỗ (tối thiểu 4 giờ).

2.5 Nhóm 5
Nhóm này đóng vai trò chăm sóc sức khỏe và phòng chống bệnh nghề nghiệp cho người lao động như người làm công tác y tế tại cơ sở (bao gồm y tá, bác sĩ).
Nội dung huấn luyện:
-
Hệ thống pháp luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn về y tế lao động.
-
Chuyên môn về vệ sinh lao động, phát hiện và phòng chống bệnh nghề nghiệp.
-
Tổ chức thực hiện công tác y tế lao động tại cơ sở, nghiệp vụ truyền thông, giáo dục sức khỏe.

2.6 Nhóm 6
Nhóm này là cầu nối, đại diện cho người lao động để giám sát và phản ánh các vấn đề an toàn. Họ thường là an toàn, vệ sinh viên (quy định tại Điều 74 Luật ATVSLĐ).
Nội dung huấn luyện :
-
Hệ thống chính sách, pháp luật về ATVSLĐ.
-
Kỹ năng, nghiệp vụ của An toàn, vệ sinh viên: Phương pháp kiểm tra, phát hiện các yếu tố nguy hiểm, độc hại.
-
Cách thức báo cáo, đề xuất với người sử dụng lao động, kỹ năng đại diện cho người lao động.

3. Thời gian huấn luyện của từng nhóm
Thời gian huấn luyện là yếu tố quan trọng, quyết định tính pháp lý của thẻ và giấy chứng nhận an toàn lao động. Doanh nghiệp bắt buộc phải đảm bảo đủ số giờ tối thiểu này.
Bảng thời gian các nhóm huấn luyện an toàn lao động lần đầu và định kỳ:
| Nhóm | Đối tượng | Thời gian huấn luyện Lần đầu (Tối thiểu) | Thời gian huấn luyện Định kỳ (Tối thiểu) |
| Nhóm 1 | Người quản lý | 16 giờ | 8 giờ (2 năm/lần) |
| Nhóm 2 | Người làm công tác ATVSLĐ | 48 giờ | 24 giờ (2 năm/lần) |
| Nhóm 3 | Công việc nghiêm ngặt | 24 giờ | 12 giờ (2 năm/lần) |
| Nhóm 4 | Người lao động còn lại | Tối thiểu 4 giờ (Sơ cấp cứu) | Do doanh nghiệp tự quy định |
| Nhóm 5 | Người làm y tế | 56 giờ | 28 giờ (2 năm/lần) |
| Nhóm 6 | An toàn, vệ sinh viên | 4 giờ | 2 giờ (2 năm/lần) |
4. Thẻ và giấy chứng nhận sau khóa huấn luyện an toàn lao động
Sau khi hoàn thành chương trình huấn luyện và vượt qua bài kiểm tra sát hạch, người lao động sẽ được cấp các loại chứng nhận sau, tùy thuộc vào nhóm:
- Nhóm 1, 2, 5, 6 được cấp Giấy chứng nhận huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động.
- Nhóm 3 được cấp Thẻ an toàn lao động.
- Nhóm 4 không được cấp thẻ hay giấy chứng nhận, mà kết quả huấn luyện sẽ được ghi vào sổ theo dõi tại đơn vị sử dụng lao động.
Lưu ý: Tất cả các loại chứng nhận và thẻ đều có giá trị 2 năm. Trước khi hết thời hạn, doanh nghiệp phải tổ chức huấn luyện nhắc lại (định kỳ) để gia hạn.


5. An Toàn Công Nghiệp – Đơn vị huấn luyện an toàn lao động uy tín, chuyên nghiệp
An Toàn Công Nghiệp là đơn vị được cấp phép hoạt động trong lĩnh vực huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động với kinh nghiệm triển khai thành công hàng trăm khóa học cho các doanh nghiệp lớn nhỏ.
- Đảm bảo Pháp lý: Chương trình huấn luyện tuân thủ tuyệt đối Nghị định 44/2016/NĐ-CP và các văn bản pháp luật hiện hành.
- Phương pháp Thực chiến: Không chỉ là lý thuyết, chúng tôi tập trung vào thực hành, tình huống giả định (case study) sát với môi trường làm việc thực tế của doanh nghiệp bạn.
- Chứng nhận hợp lệ: Cấp đầy đủ Giấy chứng nhận, Thẻ an toàn hợp lệ, có giá trị pháp lý trên toàn quốc.
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ Trụ sở: Lầu 2, 209 Đường 30 Tháng 4, Phường Ninh Kiều, Thành Phố Cần Thơ
- Số Điện thoại: 0901645057
- Email Chính thức: info@antoancongnghiep.com
- Website: antoancongnghiep.com
6. Những câu hỏi thường gặp
6.1 Người lao động mới vào làm việc có cần huấn luyện ngay không?
Theo quy định, người lao động phải được huấn luyện về ATVSLĐ trước khi giao việc. Nếu là người lao động đã được huấn luyện định kỳ ở đơn vị cũ, đơn vị mới cần xem xét thời hạn và có thể chỉ cần huấn luyện lại nội dung tại đơn vị mới.
6.2 Thẻ/Chứng chỉ an toàn lao động có giá trị bao lâu?
Giấy chứng nhận huấn luyện, Thẻ an toàn lao động có giá trị 2 năm kể từ ngày cấp. Doanh nghiệp cần tổ chức huấn luyện định kỳ (huấn luyện lại) trước khi thẻ/chứng nhận hết hạn.
6.3 Công việc nào được xem là “có yêu cầu nghiêm ngặt”?
Là các công việc được quy định tại Thông tư 06/2020/TT-BLĐTBXH của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. Ví dụ phổ biến là: vận hành thiết bị nâng hạ (cẩu, xe nâng), công việc trên cao, làm việc trong không gian hạn chế (hầm, silo).
Tôi là Trần Văn Thỏa, giảng viên huấn luyện an toàn lao động với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực an toàn, vệ sinh lao động. Hiện tôi đang công tác tại An Toàn Công Nghiệp, tham gia huấn luyện cho hàng trăm doanh nghiệp trên toàn quốc, đóng góp tích cực trong công tác đào tạo và nâng cao ý thức an toàn lao động tại Việt Nam.

